خواص مرزنجوش
۱. حفظ تعادل هورمون‌ها
۲. درمان اضطراب
۳. اثرات ضدمیکروبی
۴. بهبود گوارش
۵. حفظ سلامت قلب‌وعروق
۶. مسکن طبیعی
۷. پیشگیری از زخم معده
۸. مرزنجوش و لاغری
۹. بهبود عملکرد مغز
عوارض جانبی
هر گیاهی فواید و عوارضی دارد و مرزنجوش هم از این قاعده مستثنا نیست. در صورت استفاده نادرست از این گیاه، مشکلاتی برایتان ایجاد می‌شود. استفاده مقدار کمی از این گیاه در غذاها به‌صورت ادویه یا مصرف کوتاه‌مدت دارویی برای بزرگ‌سالان خطری ندارد و صدمه‌ای به بدن نمی‌زند، اما اگر از آن به مدت طولانی به‌‌شکل دارویی استفاده شود، عوارض جانبی متعددی خواهد داشت.
- استفاده موضعی مرزنجوش روی پوست یا چشم‌ها توصیه نمی‌شود، زیرا این گیاه حساسیت‌زاست.
- اگر باردارید یا به نوزاد‌تان شیر می‌دهید، از مرزنجوش می‌توانید فقط به‌مقدار بسیار کم و آن هم به‌صورت ادویه در غذا استفاده کنید. کودکان هم فقط می‌توانند از این گیاه به‌مقدار کم در غذا استفاده کنند.
- اگر به پونه کوهی، ریحان، اسطوخودوس، نعناع یا هر عضو دیگری از خانواده نعنائیان حساسیت دارید، احتمال اینکه به این گیاه هم حساسیت داشته باشید بسیار زیاد است.
اگر به بیماری‌های زیر مبتلا هستید، پیش از مصرف مرزنجوش با پزشکتان مشورت کنید:
- اختلالات خون‌ریزی؛
- دیابت؛
- انسداد‌های دستگاه گوارش یا مجاری ادراری؛
- بیماری‌های ریوی مانند آسم؛
- زخم معده؛
- ضربان کند قلب؛
- صرع و تشنج.
همچنین حداقل ۲ هفته قبل از هر نوع جراحی باید مصرف مرزنجوش به‌صورت دارو را قطع کرده باشید.
تفاوت مرزنجوش خشک و تازه
اگرچه مرزنجوش خشک هم مفید است، تازه آن مقدار بیشتری ویتامین و مواد معدنی دارد.
مرزنجوش مانند سایر گیاهان هم تازه و هم خشک در بازار وجود دارد و به هر دو شکل در غذاها استفاده می‌شود. همچنین می‌توانید بذر مرزنجوش را از فروشگاه‌های محصولات کشاورزی بخرید و آن را خودتان بکارید و آماده کنید.
مرزنجوش خشک را می‌توان با خیال راحت در دمای اتاق به‌مدت طولانی نگهداری کرد، اما مرزنجوش تازه را باید حتما در یخچال و هوای خنک نگه داشت. پیش از مصرف مرزنجوش تازه، حتما ساقه‌های آن را جدا و از برگ‌های مرزنجوش استفاده کنید.
درضمن گیاهان خشک به دلیل اینکه محتوای آب خود را از دست داده‌اند، قدرت بیشتری از گیاهان تازه دارند. بنابراین موقع استفاده از مرزنجوش خشک در غذا، به‌ازای ۱ قاشق غذاخوری مرزنجوش تازه باید ۱ قاشق چای‌خوری مرزنجوش خشک استفاده کنید.
نحوه مصرف مرزنجوش
۱. دمنوش مرزنجوش
۲. چاشنی غذا
۳. روغن مرزنجوش
روغن مرزنجوش
جایگزین‌های مرزنجوش
اگر ادویه مرزنجوش در دسترستان نیست، می‌توانید به‌جایش از گیاهانی چون پونه کوهی، آویشن و ریحان استفاده کنید.
- پونه کوهی: پونه کوهی خیلی شبیه مرزنجوش است، اما طعم قوی‌تری دارد. بنابراین باید دو‌سوم تا سه‌چهارم مقدار مرزنجوش از پونه کوهی استفاده کنید.
- آویشن: آویشن هم جایگزین مناسبی است، اما طعم ملایم‌تری دارد. برگ‌های آویشن از مرزنجوش کوچک‌تر و تیره‌ترند و ممکن است ظاهر غذا را کمی تغییر دهند، اما طعم غذا را خیلی عوض نمی‌کنند.
- ریحان: ریحانهم جایگزینی مناسب است، اما طعم این گیاه به‌اندازه مرزنجوش قوی نیست و موقع استفاده باید از آن بیش از مرزنجوش به غذا اضافه کنید. بهتر است اندک‌اندک از این گیاه به غذا اضافه کنید تا متوجه اندازه مناسب آن شوید.
کلام آخر
مرزنجوش گیاهی فوق‌العاده است که به‌خاطر خواص متعددش به‌شیوه‌های مختلف استفاده می‌شود و می‌گویند برای تسکین و بهبود بیماری‌هایی چون استرس، تنش عصبی، اضطراب، کشیدگی‌های ماهیچه‌ای، فشار خون بالا، بیماری‌های قلبی و دردها مفید است.
