ما در جامعه‌ای با فرسودگی زیاد زندگی می‌کنیم و این فرسودگی شدید بر زندگی اکثر ما سایه افکنده و باعث ایجاد سندرم خستگی مزمن (CFS) شده است. هنوز علت اصلی این بیماری و مشکل مشخص نیست اما سندرم خستگی مزمن ، به‌خصوص وقتی که تشخیص داده نشود و یا بصورت درمان نشده باقی بماند، می‌تواند باعث سردی روابط با دوستان و خانواده شود. احساس گناه،خشم و اضطراب و استرس همگی پاسخ‌های عاطفی معمولی برای افرادی هست که با این بیماری مزمن مبارزه می‌کنند. در حال حاضر، بیش از یک میلیون نفر در آمریکا با این بیماری رنج آور دست و پنجه نرم می کنند که با کاهش انرژی و انگیزه ظاهر می‌شود و زنان بیش از دو تا چهار برابر مردان در معرض ابتلا به این بیماری هستند.
علائم بیماری خستگی مزمن می‌تواند از فردی به فرد دیگر متفاوت بوده و شدت آن احتمالا روز به روز در نوسان باشد. علائم خستگی مزمن عبارتند از:
- خستگی مستمر یا برگشت پذیر
- خستگی‌ای که با استراحت کمک قابلیت بهبود آنچنانی ندارد.
- خستگی که در فعالیت‌ها و کار روزانه شما مشکل ایجاد می‌کند
- خستگی و درد بعد از فعالیت جسمانی
- اختلال حافظه یا تمرکز
- حتی پس از یک خواب کامل ، با کسالت از خواب بیدار می‌شوید
- سردردهای پیوسته و متعدد
- درد عضلانی
- درد مفاصل
- گلو درد
- متورم شدن غدد لنفاوی در گردن یا زیر بغل
- خستگی شدید بعد از ورزش فیزیکی یا ذهنی
اگر حداقل چهار مورد از این علائم را دارید، احتمالا مبتلا به سندرم خستگی مزمن (CFS) هستید. اما مشکل اصطلاح «خستگی مزمن» این است که در واقع فقط توصیفی از احساس شماست اما دلیل خستگی شما را توضیح نمی‌دهد.
درمان‌های گیاهی برای رفع خستگی
گیاه سرخارگل یا اکیناسه
این گیاه که برای رفع خستگی مورد استفاده قرار می‌گیرد، اگر هر روز با غلظت 200 میلی گرم دو بار مصرف شود، سیستم ایمنی بدن را بهبود می‌بخشد. البته باید توجه داشت که اکیناسه را به هیچ عنوان نمی‌توان برای افرادی که از بیماری‌های خودایمنی مانند آرتریت روماتوئید رنج می برند پیشنهاد کرد.
جینسینگ
جینسینگ، که یک گیاه “مقوی” در نظر گرفته می‌شود می‌تواند به افزایش سطح انرژی و کاهش خستگی کمک کند. مصرف جینسینگ ممکن است باعث تقویت سیستم ایمنی بدن و افزایش مقاومت در برابر بیماری‌ها شود. جینسینگ می‌تواند به بهبود تمرکز، حافظه و عملکرد ذهنی کمک کند. این گیاه می‌تواند به کاهش استرس و بهبود حالت روحی کمک کند. جینسینگ همچنین خونریزی را در افرادی که از رقیق کننده‌های خون استفاده می‌کنند، به خصوص برای بیماری‌های قلبی افزایش می‌دهد. پس در استفاده از آن احتیاط کنید.
جینکو
این گیاه ممکن است تمرکز و هوشیاری را با افزایش جریان خون به مغز بهبود بخشد. از آنجا که یک آنتی اکسیدان است، ممکن است به محافظت از عضلات در برابر آسیب اکسیداتیو که درد عضلانی در سندرم خستگی مزمن را بهبود می‌بخشد، کمک کند.
اثرات درمانی دیگر جینکوبیلوبا
کمک به حفظ سلامت چشم
درمان سردرد و میگرن
کمک به بهبود علائم آسم و بیماری مزمن انسدادی ریه
کاهش علائم سندروم پیش از قاعدگی
عوارض جانبی جینکوبیلوبا
مصرف عصاره گیاه جینکوبیلوبا می‌تواند برای برخی افراد باعث عوارض جانبی خاصی مانند موارد زیر شود:
• حالت تهوع
• اسهال
• سرگیجه
• سردرد
• دل درد و یبوست
• راش / واکنش آلرژیک
در صورتی که فرد مشکل انعقاد خون داشته باشد یا عمل جراحی در پیش رو داشته باشد، نباید از مکمل های حاوی جینکو استفاده کند. همچنین اگر صرع یا سابقه تشنج دارید می بایستی از مصرف جینکو پرهیز نمایید. تحقیقات نشان داده اند مصرف طولانی مدت جینکوبیلوبا منجر به افزایش خطر سرطان های کبد و تیروئید شده است. پس بهتر است از مصرف طولانی مدت آن پرهیز کنید.
سنبل الطیب
یکی از معمول ترین کاربردهای دمنوش سنبل الطیب برای کاهش اضطراب و استرس است. سنبل الطیب که یک ساعت قبل از خواب مصرف شود به شما کمک می‌کند خواب خوبی داشته باشید.
این دمنوش به دلیل وجود برخی اسیدها و روغن های فرار موجود در ریشه ، دارای خواص آرامبخشی طبیعی است و به افراد کمک می کند تا آرام شوند و تمرکز کنند.
گون
گیاه گون برای افزایش انرژی و کاهش خستگی برخی تحقیقات نشان می‌دهد که گیاه گون ممکن است به افزایش انرژی و بنیه ورزشکاران کمک کند. گون که به طور سنتی برای ضعف جسمانی استفاده می‌شود، یک تونیک سیستم ایمنی است و قدرت و نشاط زیادی به شما خواهد داد
این گیاه با افزایش استقامت و کاهش احساس ضعف و خستگی در بیماران سرطانی نیز مورد توجه قرار گرفته است
ملاتونین
برای کمک به خواب راحت در شب، یک ساعت قبل از خواب ملاتونین مصرف کنید. اگرچه هیچ مطالعه‌ای در مورد استفاده از آن برای درمان سندرم خستگی مزمن وجود ندارد، تحقیقات دیگر نشان می‌دهد که استفاده از ملاتونین در کنار داروهای خط اول مانند میتوکسانترون و اینترفرون بتا و گلاتیمر استات می تواند خستگی و ناتوانی در بیماران مبتلا به ام اس را بهبود بخشد.
روغن‌های گیاهی
روغن‌های رزماری، نعناع فلفلی یا یاسمین که در رایحه درمانی استفاده می‌شوند استرس را در افراد کاهش می‌دهند. می‌توان آنها را به یک حمام داغ اضافه کرد یا یک قطره روغن روی پنبه را می‌توان برای کاهش استرس استنشاق کرد.
چای گیاهی
1قاشق چایخوری سبزی خشک را در یک فنجان آب داغ مخلوط کرده و به مدت 5 تا 10 دقیقه (برگ یا گل خشک) یا 10 تا 20 دقیقه (ریشه خشک) دم کرده و 2 تا 4 بار در روز می‌توانید مصرف کنید.
برخی از دمنوش‌‌های انرژی زا و نشاط آور خانگی :
- دمنوش نعناع فلفلی و زنجبیل ترکیب نعناع فلفلی و زنجبیل
- دمنوش بادرنجبویه و لیمو ترش
- دمنوش بابونه و دارچین
- عرق بهارنارنج
- عرق آویشن
درمان‌های طبیعی برای رفع خستگی مزمن
برخی از مراحل غلبه بر خستگی مزمن با درمان‌های طبیعی شامل رژیم غذایی مناسب و سالم، استفاده از گیاهان دارویی، مدیتیشن، آرام سازی عضلات، یوگا و مشاوره است.
ورزش منظم
مشاهده شده است که افرادی که به طور منظم ورزش می‌کنند علائم کمتری از خستگی مزمن نشان می‌دهند، ایروبیک، تای چی و یوگا اشکال خوبی از ورزش منظم هستند.
رفع استرس
برای مقابله با استرس و اضطراب، تکنیک‌هایی مانند تنفس عمیق، مدیتیشن و یوگا توصیه می‌شود.
دستان خود را روی شکم خود قرار دهید (برای اینکه مسیر خود را در طول تمرین احساس کنید) و سعی کنید عضلات خود را شل کنید. از طریق بینی عمیق نفس بکشید، شکم خود را باز کنید و سپس ریه های خود را با هوا پر کنید. هنگام دم به آرامی تا ۵ بشمارید. نفس خود را نگه دارید و تا ۳ بشمارید.
سایر موارد
- خوب بخوابید و استراحت کافی داشته باشید
- با پرهیز از غذاهای ناسالم، یک رژیم غذایی سالم و متعادل را حفظ کنید
- برای حفظ سلامت جسمانی، ورزش‌های منظمی مانند ایروبیک، یوگا و تای چی انجام دهید.
- مولتی ویتامین‌های حاوی پانتوتنیک اسید و ویتامین B6 مصرف کنید
- مکمل‌های منیزیم، ویتامین E، ویتامین C و کلسیم مصرف کنید
- یک سبک زندگی مثبت، شاد و بدون استرس داشته باشید
- وعده‌های غذایی را در ساعات منظم روز بخورید
- نمک دریا را به وعده‌های غذایی اضافه کنید
- هنگام دراز کشیدن پاها را مقداری بالاتر از سطح بدن نگه دارید زیرا این کار باعث بهبود گردش خون در سر و شارژ مجدد بدن می‌شود.
- آب زیاد بنوشید، هر شخص باید حداقل 8 لیوان آب در روز بنوشد. برای نوشیدن آب، صبر کردن تا تشنگی کافی نیست. هرچه بیشتر آب بنوشید بهتر.
- مکمل ها: کوآنزیم Q10، جینکو و آمینو اسید کارنیتین برای بهبود سطح انرژی شناخته شده‌اند. این مکمل‌ها را با غذا مصرف کنید.
- غذا: اسفناج و غذاهای پرفیبر مانند نان غلات کامل، جو، کینوا و بلغور بخورید. از غذاهایی که سرشار از کربوهیدرات‌های تصفیه شده هستند مانند آرد و شکر سفید و همچنین از غذاهای چرب پرهیز کنید.
- خوب بخوابید: وقتی خسته هستید زود بخوابید. در طول روز چرت‌های کوتاهی داشته باشید تا احساس کسالت نکنید.
- از مصرف کافئین و الکل خودداری کنید یا آن را محدود کنید.
روش‌های رفع خستگی چشم
- هنگام مطالعه، منبع نور را مستقیماً بالای کتاب یا صفحه نگه دارید.
- هنگام تماشای تلویزیون، نور کمی را در اتاقتان روشن نگه دارید تا از نور شدید تصویر تلویزیون و اتاق اطراف جلوگیری کنید.
- مانیتور کامپیوتر را در فاصله 20 تا 40 اینچی از صورت در مقابل چشمان خود قرار دهید.
- روشنایی و کنتراست صفحه را تنظیم کنید تا بتوانید بدون فشار آوردن به چشم بهتر بخوانید.
- صفحه مانیتور را تمیز کنید زیرا گرد و غبار می‌تواند دید شما را سخت کند.
- صفحه کلید باید در زاویه ای قرار گیرد که از فشار بر روی چشم‌ها و مچ دست جلوگیری کند.
سخن پایانی
اگر در نظر دارید از هر نوع درمان طبیعی برای سندرم خستگی مزمن استفاده کنید، بهتر است ابتدا با پزشک خود مشورت کنید. خوددرمانی یک بیماری با داروهای جایگزین و اجتناب یا به تاخیر انداختن مراقبت‌های استاندارد ممکن است عواقب جبران نا پذیری را داشته باشد.
